Karaczan madagaskarski (Gromphadorhina portentosa) – owad z rodziny Blaberidae. Karaczan dość często występujący w hodowlach domowych ze względu na ubarwienie.

Długość 6-8 cm (samice większe). Czarnobrązowe ciało, brązowy odwłok, brak skrzydeł. Wyraźny dymorfizm płciowy, samiec ma na przedpleczu wyrostki w formie tępo zakończonych rogów.

Prowadzi nocny tryb życia. Gatunek wszystkożerny.

Karaczan podczas wylinki

Ciekawostki

• Karaczany te potrafią syczeć, wypuszczając powietrze przez ostatnią parę przetchlinek. Robią to w sytuacji zagrożenia, w celu odstraszenia niepokojącego je drapieżnika, lub też podczas przepychanek pomiędzy osobnikami w kolonii, zwłaszcza pomiędzy samcami, walczącymi o terytorium.
• Na karaczanie madagaskarskim przeprowadzono eksperyment biocybernetyczny, dzięki któremu udowodniono, że dzięki wykorzystaniu energii ruchów insektów można zasilić urządzenie służące do stymulowania nerwów bądź konkretnych neuronów, kierując zwierzęta w wybranym przez człowieka kierunku.